رجیستری آیفون چیست؟ | عواقب رجیستری نکردن گوشی

رجیستری آیفون روشی هوشمندانه برای ساماندهی بازار و قطع مجاری قاچاق گوشی است. با راه‌اندازی این سیستم، دولت‌ها توانستند نظارت و کنترل بیشتری روی واردات گوشی‌های آیفون داشته باشند و همین موضوع موجب شد که خریداران با اطمینان خاطر بیشتری به سراغ محبوب‌ترین گوشی‌های بازار بروند. اما این تمام ماجرا نبود! قرار بود که رجیستری گوشی عامل بازدارنده‌ای باشد تا جلوی سرقت گوشی‌ها را بگیرد و  خدمات بیشتری به کاربران ارائه دهد. اینکه این سیستم تا چه میزان به اهداف خود رسیده است و آیا بسترسازی‌های مناسبی برای اجرای آن ایجاد شده است یا خیر، نیازمند بررسی و داده‌های بیشتری است. ما در این راهنمای سیب اپ با نیم‌‌نگاهی به این موضوع، بررسی خواهیم کرد که رجیستری آیفون چیست، چه مزایایی دارد و رجیستری نکردن گوشی چه عواقبی به همراه خواهد داشت؟

منظور از رجیستری آیفون چیست؟

رجیستر (register) در لغت به معنای ثبات و تثبیت شده است؛ اما در اصطلاح رجیستری گوشی به معنای ثبت یا فعال‌سازی گوشی به کار می‌رود. طرح رجیستری گوشی در ایران اولین بار در سال 1385 اجرایی شد؛ اما به دلیل نبود بستر و ساختار مناسب، عملا قابل اجرا نبود تا اینکه در پاییز 1396 مجددا به مرحله اجرا درآمد. رویکرد اولیه این طرح فقط مربوط به گوشی‌های اپل بود تا اینکه برندهای دیگری مانند شیائومی و سامسونگ هم تحت پوشش این طرح قرار گرفتند. در حال حاضر طبق مصوبه سال 1400 تبلت، ساعت هوشمند و دستگاه‌های مجهز به سیم کارت هم مشمول این طرح هستند.

روند رجیستری آیفون به معنای ثبت رسمی شماره IMEI گوشی در سامانه همتا است که به یک شماره موبایل خاصی متصل می‌شود و به موجب آن کاربر از تمامی خدمات سیم کارت و شبکه‌های مخابراتی بهره‌مند خواهد شد. البته طبق مصوبات، فقط گوشی‌هایی را می‌توان رجیستری کرد که شماره IMEI آن‌ها قبلا در گمرک ثبت شده باشد و دارای کد رجیستری باشند. به این ترتیب گوشی‌های قاچاق که در گمرک ثبت نشده‌اند، رجیستری نخواهند شد.

شماره IMEI گوشی چیست؟

شمااره IMEI نام اختصاری عبارت (International Mobile Equipment Identity) است. این شماره 15 رقم دارد و شناسه اختصاصی و منحصربه‌فردی است که برای هر گوشی تلفن همراه در نظر گرفته می‌شود. برای دستیابی به این شماره طبق یکی از مراحل زیر اقدام کنید:

روش اول: معمولا شماره روی جعبه گوشی درج می‌شود. ابتدا جعبه را بررسی کنید.

روش دوم: کد #06#* را با گوشی آیفون خود شماره‌گیری کنید تا شماره به صورت خودکار نمایش داده ‌شود. چنانچه شناسه اعلامی با کد روی جعبه مغایرت داشته باشد، شما باید کد IMEI اعلام شده را ثبت کنید.

روش سوم: برچسب روی دستگاه را چک کنید. معمولا شماره IMEI روی برچسب زیر باتری یا قسمت سیم کارت گوشی درج می‌شود.

روش چهارم: به قسمت تنظیمات آیفون بروید. در بخش General گزینه About را پیدا کنید. در این بخش هم می‌توانید اطلاعات مربوط به گوشی و شماره IMEI را مشاهده نمایید.

انواع رجیستری آیفون

معمولا رجیستری آیفون به 2 صورت انجام می‌شود که مربوط به نحوه خریداری گوشی است. اگر چه در روند اصلی رجیستری تفاوتی وجود نخواهد داشت، اما هر یک مستلزم انجام مقدماتی است. به طور معمول کاربران به 2 روش آیفون را خریداری می‌کنند؛ خرید از بازار داخلی و خرید از بازارهای خارجی که باید هر دو رجیستری شوند.

رجیستری گوشی خریداری شده از بازار داخلی

کاربرانی که گوشی خود را از بازارهای داخلی کشور همراه با کارت گارانتی تهیه می‌کنند، نیازی به ثبت شماره IMEI گوشی در گمرک ندارند؛ زیرا این کار در زمان ورود کالا به کشور در گمرک انجام شده است و ضمن پرداخت تعرفه وارداتی 15 درصد، کد رجیستری همراه گوشی به واردکننده تحویل داده می‌شود.

 به این ترتیب کاربر پس از خرید به راحتی با مراجعه به سامانه همتا، کد رجیستری و شماره موبایل خود را وارد می‌کند. زمانی که روند رجیستری گوشی به درستی انجام شده باشد، کاربر پیامک «گوشی شما فعال شد» دریافت خواهد کرد که نشان‌دهنده اجرای صحیح رجیستری است. بعد از این مرحله جهت استفاده از گوشی هیچ‌گونه محدودیتی وجود ندارد.

رجیستری گوشی مسافری

کاربرانی که گوشی خود را از بازارهای خارج از کشور خریداری می‌کنند، موظف هستند شماره  IMEI گوشی را در گمرک ثبت کنند تا کد رجیستری به گوشی وارداتی آن‌ها تعلق بگیرد. سپس با مراجعه به سامانه همتا، کد را به همراه شماره موبایل ثبت و گوشی را فعال کنند. البته برای واردات گوشی مسافری محدودیت‌های خاصی وجود دارد و هر فردی در سال فقط یک بار می‌تواند برای رجیستری گوشی مسافری اقدام کند و باید تعرفه واردات مسافری که معادل 30 درصد است را پرداخت کند.

نحوه محاسبه هزینه رجیستری آیفون

هزینه رجیستری شامل چند آیتم است و در بیشتر مواقع معادل 16 درصد از ارزش واقعی گوشی محاسبه می‌شود. این 16 درصد شامل موارد زیر است:

·1 درصد عوارض هلال احمر

· 2 درصد حق بازرگانی

· 4 درصد حق گمرک

· 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده

روش‌های دسترسی به سامانه همتا

سامانه همتا روند ساده‌ای برای ثبت نام و رجیستری تلفن دارد و از طریق آن ردیابی مالکیت گوشی نیز به آسانی انجام می‌شود. جهت رفاه بیشتر کاربران و اتصال آسان به سیستم همتا، 4 دسترسی وجود دارد که می‌توانید از طریق آن‌ها به راحتی رجیستری آیفون خود را انجام دهید:

وب‌سایت همتا: شما می‌توانید بدون اینکه اپ همتا را دانلود کنید، مستقیما از طریق سامانه هوشمند مدیریت تجهیزات ارتباطی همتا مراحل فوق را انجام دهید.

اپلیکیشن همتا: اپ همتا طراحی ساده‌ای دارد و در 4 مرحله عملیات رجیستری گوشی را انجام می‌دهد. فقط کافی است اپلیکیشن همتا را نصب کنید و پس از ثبت نام در اپ، اطلاعات (شماره IMEI و کد فعال‌سازی) را وارد کرده و روی دکمه فعال‌سازی کلیک کنید.

کد UCCD: سومین روش رجیستری آیفون استفاده از کد uccd *7777# است که بدون اتصال به اینترنت انجام می‌شود و در مواقعی که دسترسی به اینترنت ندارید، این کد بسیار کاربردی خواهد بود.

ثبت نام پیامکی: طبق این روش فقط کافی است شماره IMEI گوشی را به شماره 7777 ارسال کنید تا در عرض چند دقیقه پیامکی مبنی بر تایید اصالت و فعال‌سازی گوشی دریافت کنید.

هدف از رجیستری آیفون چیست؟

روزی که تلفن اختراع شد کسی فکر نمی‌کرد که در برهه‌ای از زمان این وسیله پیام‌رسان، همراه همیشگی انسان‌ها خواهد شد و برندهای بزرگ جهانی برای ارتقاء سیستم آن با یکدیگر به شدت رقابت خواهند کرد. در حال حاضر گوشی تلفن همراه کاربردهای مختلفی دارد و کمپانی‌های بزرگی مانند اپل قیمت‌های بالایی روی محصولات خود می‌گذارند تا جایی که سرقت و گم شدن این محصولات، خسارت قابل توجهی را متوجه کاربران می‌کند.

بالا بودن قیمت گوشی، جریان قاچاق این کالا را هم وسعت بخشید و افراد سودجو برای کسب سود بیشتر تلاش کردند با نادیده گرفتن ممنوعیت و محدودیت‌های گمرکی و عدم پرداخت تعرفه‌های قانونی، دست به اقدامات غیرقانونی بزنند.

از طرفی سوءاستفاده افراد متخلف و مجرم از گوشی‌های سرقتی، سیستم امنیتی را با مشکلات بی‌شماری روبه‌رو کرد. تمامی این عوامل موجب شدند تا اپراتورهای تلفن همراه در راستای ارتقاء امنیت گوشی‌ها و شبکه‌های مخابراتی با همکاری دولت‌ها طرح رجیستری آیفون و سایر محصولات را پشتیبانی کنند. به این ترتیب هدف از رجیستری آیفون را می‌توان در چند مورد خلاصه کرد:

1. جلوگیری از قاچاق گوشی

پیشگیری از قاچاق گوشی اولین و اصلی‌ترین هدفی بود که در رجیستری تلفن مطرح بود. زیرا قاچاق گوشی یک زیان دو جانبه دارد و کاربران و نظام گمرکی و مالیاتی را متضرر می‌کند.

2. حفظ حقوق کاربران و مصرف‌کنندگان

کاربران آیفون مبلغ بالایی جهت خرید این گوشی می‌پردازند و زمانی که گوشی سرقتی یا قاچاق باشد، زیان مالی قابل توجهی متوجه خریداران می‌شود. اما با رجیستری گوشی، این مشکل حل می‌شود و خریداران از اصالت گوشی اطمینان پیدا می‌کنند.

3. کنترل بازار سیاه خرید و فروش گوشی تقلبی

یکی دیگر از اهداف اجرای طرح رجیستری، حذف بازارهای سیاه و خرید و فروش گوشی‌های غیراصل و تقلبی است. اختصاص شناسه منحصربه‌فرد IMEI به هر گوشی و تائید اصالت آن، سد بزرگی در مقابل متقلبان ایجاد می‌کند.

4. ارتقاء امنیت و ردیابی آسان گوشی

مفقود شدن یا سرقت گوشی صرفا زیان مالی به همراه ندارد. در حال حاضر گوشی‌های تلفن همراه و به ویژه آیفون با قابلیت‌های فوق‌العاده‌ای که دارند، آرشیو کاملی از اطلاعات، عکس‌ها، حساب‌های مالی و فایل‌های ارزشمند هستند. بنابراین گم شدن یا سرقت گوشی مشکلات زیادی ایجاد می‌کند. اما با رجیستری گوشی امکان ردیابی آسان وجود دارد و کاربران می‌توانند برای حفظ حریم خصوصی خود، به سرعت گوشی را قفل کنند.

گوشی بدون رجیستر یعنی چه؟

با توضیحاتی که در مورد رجیستر آیفون ارائه شد، مشخص است که منظور از عدم رجیستر آیفون چیست. در واقع گوشی بدون رجیستر گوشی است که کد IMEI آن در سامانه همتا ثبت نشده است و یک ماه پس از قرار دادن سیم کارت در گوشی، کلیه فعالیت‌ها و خدمات مخابراتی آن قطع و غیرفعال می‌شود.

البته قابلیت استفاده از سایر امکانات گوشی از جمله اتصال به وای فای، فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، دوربین، اپلیکیشن‌های پخش موزیک و غیره از دست نخواهد رفت؛ اما اینترنت همراه، تماس تلفنی، ارسال و دریافت پیامک و کلیه خدماتی که به اعتبار سیم کارت توسط شبکه‌های مخابراتی پشتیبانی می‌شوند در گوشی رجیستر نشده از کار می‌افتند.

عواقب رجیستری نکردن گوشی

گوشی‌های رجیستر نشده اغلب به قیمت پایین‌تر از بهای واقعی به فروش می‌رسند؛ همین امر موجب شده است که افراد برای خرید چنین گوشی‌هایی ترغیب شوند. شاید در نظر بسیاری از کاربران تنها مشکل خرید گوشی رجیستری نشده قطع بودن خدمات مخابراتی آن است؛ اما با بررسی دقیق‌تر عواقب رجیستری نکردن گوشی به وضوح نمایان می‌شود که در ادامه با مهم‌ترین آن‌ها آشنا می‌شویم.

قطع شدن خدمات مخابرات

همانطور که عنوان شد، اولین مشکل گوشی رجیستر نشده، غیرفعال شدن کلیه خدمات مخابراتی مانند برقراری تماس تلفنی، ارسال و دریافت پیامک، اتصال به اینترنت همراه و عدم استفاده از اکانت‌های ایجاد شده با سیم کارت است. بنابراین دیگر نمی‌توان به چنین وسیله‌ای، عنوان تلفن اطلاق کرد.

احتمال سرقتی یا تقلبی بودن گوشی و مشکلات قانونی

اگر اقدام به خرید گوشی رجیستر نشده می‌کنید، این احتمال را در نظر داشته باشید که ممکن است گوشی سرقتی یا تقلبی باشد. بنابراین عواقب خرید و استفاده از چنین کالایی برای کاربران دردسرساز خواهد شد.

اعتبار نداشتن گارانتی گوشی

رجیستری گوشی یعنی ثبت رسمی و قانونی آن و شرکت‌های تولیدکننده یا واردکننده زمانی گوشی را تحت پوشش گارانتی قرار می‌دهند که تمامی مراحل ثبت رسمی گوشی انجام شده باشد. در واقع این یک توافق ضمنی میان نهادهایی است که طرح رجیستری گوشی را پشتیبانی می‌کنند.

محرومیت از خدمات پس از فروش

تعمیر و تعویض گوشی معیوب، تامین قطعات و سایر خدماتی که شرکت‌ها پس از فروش در شرح وظایف خود عنوان می‌کنند، برای گوشی رجیستر نشده ارائه نمی‌شود. نمایندگی‌ها و شرکت‌های تولیدکننده زمانی خدمات می‌دهند که گوشی فعال‌سازی شده باشد تا بتوانند کلیه قابلیت‌های آن را عیب‌یابی کرده و خدمات پس از فروش را ارائه کنند.

عدم دسترسی به آپدیت و خدمات آنلاین برنامه

یکی از مشکلات اصلی رجیستری نکردن آیفون، عدم دسترسی به آپدیت‌های جدیدی است که شرکت اپل جهت از بین رفتن ایرادات و ارتقاء سطح کیفی سیستم عامل IOS ارائه می‌کند. همچنین ممکن است آپدیت بعضی از برنامه‌ها را نتوانید روی گوشی رجیستر نشده نصب کنید.

مشکلات فروش گوشی

اگر گوشی که خریداری شده اصالت داشته باشد، رجیستر شدن آن به آسانی امکان‌پذیر است و مشکلی وجود نخواهد داشت؛ اما اگر رجیستر نشدن گوشی به دلیل تقلبی، سرقتی یا قاچاق بودن گوشی باشد، موانع رجیستری آن از بین نخواهد رفت؛ بنابراین اگر قصد فروش چنین گوشی را داشته باشید، احتمالا موفق نخواهید شد.

جمع‌بندی

طراحی زیبا و کیفیت ساخت آیفون در کنار قابلیت‌های فوق‌العاده سیستم عامل ios در چند سال اخیر محبوبیت گوشی‌های آیفون را دوچندان کرد. از این رو مانند هر کالای پرتقاضای دیگری، نمونه‌های تقلبی و قاچاق آیفون در بازار افزایش یافت.

این روند مشکلات زیادی برای کاربران ایجاد کرد تا اینکه طرح رجیستری آیفون به منظور پیشگیری از قاچاق و ساماندهی بازار تصویب و اجرا شد. در حال حاضر اکثریت کاربران به خوبی می‌دانند که مزایای رجیستری آیفون چیست و از این طریق، ضمن فعال‌سازی گوشی و اتصال آن به شبکه مخابرات، از اصالت گوشی خود مطمئن می‌شوند.

آیفون قابلیت‌های فراوانی دارد و استفاده بهینه از آن مستلزم نصب برنامه‌های کاربردی است که دسترسی‌های فراوانی برای کاربران ایجاد می‌کنند. در این بین انجام امور بانکداری و حسابداری یکی از پرکاربردترین اموری است که امروزه توسط گوشی‌های تلفن همراه انجام می‌شود. در همین راستا اپ‌های پرطرفداری مانند برنامه همراه بانک مهر ایران و همچنین اپلیکیشن  بلوبانک طراحی شدند و کاربران را از مراجعه به بانک و انجام امور پیچیده و زمان‌بر بانکی بی‌نیاز کرده‌اند. شما می‌توانید این برنامه‌ها را از اپ استورهای معتبر ایرانی همچون سیب اپ دانلود و نصب کنید. دسترسی سریع و رایگان انواع برنامه‌های دلاری در سیب اپ برای کاربران آیفون فراهم است.

سوالات متداول